ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΕΛΕΤΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΚΡΑΙΑΣ ΠΛΗΜΜΥΡΑΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ DANIEL: ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΥΔΑΤΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ
Φορείς εκπόνησης της μελέτης:
- Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών, Ινστιτούτο Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων
- Τμήμα Διαχείρισης Υδατικών Πόρων και Περιβαλλοντικής Μηχανικής, Σχολή Πολιτικών Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ)
- Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Βιώσιμης Ανάπτυξης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
Συγγραφείς:
Ηλίας Δημητρίου, Ανδρέας Ευστρατιάδης, Ιωάννα Ζώτου, Αναστάσιος Παπαδόπουλος, Θεανώ Ηλιοπούλου, Γεωργία-Κωνσταντίνα Σάκη, Κατερίνα Μάζη, Ευάγγελος Ρόζος, Αντώνιος Κουκούβινος, Αντώνης Δ. Κούσσης, Νίκος Μαμάσης, Δημήτρης Κουτσογιάννης
Περίληψη
Η μελέτη εξετάζει την καταστροφική πλημμύρα που έπληξε τη Θεσσαλία τον Σεπτέμβριο του 2023, ως αποτέλεσμα της καταιγίδας Daniel. Το φαινόμενο συνοδεύτηκε από ακραίες βροχοπτώσεις, με μέση τιμή 360 mm στη λεκάνη του Πηνειού ποταμού, προκαλώντας εκτεταμένες καταστροφές στο φυσικό περιβάλλον, τις υποδομές και την τοπική οικονομία. Η πλημμύρα οδήγησε στην απώλεια 17 ανθρώπινων ζωών, ενώ σημειώθηκαν σοβαρές ζημιές σε γεωργικές εκτάσεις, κατοικίες και επιχειρήσεις.
Η ανάλυση βασίζεται σε δεδομένα από το αυτόματο υδρομετρικό δίκτυο HIMIOFoTS, το οποίο κατέγραψε την εξέλιξη της πλημμύρας σε πραγματικό χρόνο. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η καταιγίδα Daniel είχε περίοδο επαναφοράς έως 150 έτη, με μέγιστη ροή κοντά στις εκβολές του Πηνειού να φτάνει τα 1950 m³/s. Ο συνολικός
όγκος νερού που εκβράστηκε στη θάλασσα ανήλθε στα 1670 hm³, καταδεικνύοντας τη σφοδρότητα του φαινομένου.
Τα ευρήματα της μελέτης υπογραμμίζουν την ανεπάρκεια των αποστραγγιστικών υποδομών της περιοχής και την ανάγκη ενίσχυσης της ανθεκτικότητας των υδρολογικών συστημάτων. Επισημαίνεται η σημασία των φυσικών δεξαμενών αποστράγγισης, όπως η λίμνη Κάρλα, που συνέβαλαν στον περιορισμό της έκτασης των πλημμυρών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ανάγκη ανάπτυξης ενός ολοκληρωμένου συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης (FEWS) για τη διαχείριση παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον.
Η μελέτη προτείνει μια σειρά στρατηγικών μέτρων που περιλαμβάνουν την κατασκευή νέων υποδομών, την αναβάθμιση των αποστραγγιστικών συστημάτων και την εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών πρόβλεψης και αντιμετώπισης ακραίων καιρικών φαινομένων. Επιπλέον, προτείνεται η προσαρμογή της γεωργικής διαχείρισης με βιώσιμες πρακτικές που μειώνουν την επιφανειακή απορροή και περιορίζουν τις συνέπειες μελλοντικών πλημμυρικών φαινομένων.
Η Θεσσαλία βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά τη διαχείριση των ακραίων υδρολογικών φαινομένων. Η υιοθέτηση στοχευμένων και βιώσιμων λύσεων μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στη μείωση των κινδύνων και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας της περιοχής απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Μπορείτε να βρείτε την πλήρη μελέτη στον ακόλουθο σύνδεσμο Μελέτη καθώς και στη διεθνή επιστημονική εκδοτική πλατφόρμα Post-Analysis of Daniel Extreme Flood Event in Thessaly, Central Greece: Practical Lessons and the Value of State-of-the-Art Water-Monitoring Networks
